کد مطلب:48820 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

نظر قرآن دربارة عشق و محبت انسان با انسان ديگر چيست؟

عشق و محبت انساني نسبت به انسان ديگر، ميتواند دو انگيزه داشته باشد: الف ـ ايمان و تقوا ب ـ شهوت و ساير منفعتهاي مادي

الف ـ اگر كسي به فردي محبت داشته باشد، به اين علت كه انساني مؤمن و پرهيزكار است، اين نوع عشق و محبت، اساس ايمان و سعادت است و اسلام به آن عنايت فراوان دارد. هر فرد مؤمني بايد به مؤمنان ديگر محبت داشته باشد، مشكلات آنها را حل كند، در غم و شادي آنها شريك باشد; بديهي است ريشه و اساس اين علاقه، همان عشق و محبت به خداست. انسان در مرحله نخست بايد خدا را از همه افراد و همه چيز عزيزتر بداند و به او عشق ورزند و در مرحله بعد پيامبراكرم9 و ائمه اطهار: و سپس مؤمنان را دوست بدارد; تولّيَ و تبرّيَ كه از پايههاي دين مقدس اسلام است، همين است. قرآن مجيد، يكي از اوصاف مؤمن را علاقه و محبت و ياري او به ساير مؤمنان دانسته، ميفرمايد: وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَـَتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَآءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ... ;(توبه،71) مردان و زنان با ايمان، وليّ و ياور يك ديگرند، امر به معروف و نهي از منكر ميكنند و نماز را به پا ميدارند.

ب ـ اگر عشق و علاقه فردي به فرد ديگر، براي لذتهاي مادي باشد، مانند: عشق مرد به زني براي غريزه جنسي، اين نوع عشق اگر براي كسي پيش آيد، نخست بايد سعي كند از راه ازدواج شرعي و قانوني، خواستة خود را عملي كند، ولي اگر اين كار براي او امكان نداشته باشد كه از اين راه به هدف برسد، بايد تلاش كند محبت و علاقه خود را كم كرده، او را فراموش نمايد; اين نوع عشق از ديدگاه اسلام، ناپسند و مذموم است، زيرا انسان را از خدا و معنويات دور ميكند و قوّة تشخيص خوب از بد، زشت از زيبا را از انسان ميگيرد; ازاين رو، بايد هر چه زودتر اين عشق را از بين برد. رسول اكرم9 در اين باره ميفرمايد: كسي كه عشق به چيزي داشته باشد و آن را كتمان كند و براي رضاي خدا صبر كند، خدا او را ميآمرزد و وي را داخل در بهشت ميكند.(ميزان الحكمة، محمد محمدي ريشهري، ج 6، ص 331، نشر مكتب الاعلام الاسلامي.)

اگر عشق و علاقه به فردي، به علت منفعتهاي مادي اي باشد كه انسان از او ميبرد، اين نوع علاقه نيز تا آن جا كه سبب كار حرامي نشود، مانعي ندارد، ولي اگر به علت علاقه و محبت به او، انسان مرتكب خلاف شرع شود، مانند اين كه فرد مورد علاقة ما به كسي بدي كرده، به جاي حمايت و طرف داري از طرف مقابل كه مظلوم است انسان از ظالم حمايت كند كه اين عمل، ناپسند و حرام است. هرگاه علاقه و محبت به چيزي باعث شود كه انسان از مسير حق منحرف گردد، اسلام به شدت آن را محكوم ميكند. قرآن در سورة توبه، آية 24 ميفرمايد: بگو: اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران وطايفه شما و اموالي كه به دست آوردهايد، و تجارتي كه از كساد شدنش ميترسيد و خانه هايي كه به آن علاقه داريد، در نظرتان از خداوند و پيامبرش و جهاد در راهش محبوبتر است در انتظار اين باشيد كه خداوند عذابش را بر شما نازل كند. اين آيه بهترين معيار براي تشخيص عشق و محبت پسنديده از عشق ناپسند و زشت است. هر عشقي كه ما را از خدا و حق و حقيقت باز دارد، ناپسند است. گرچه علاقه به پدر و مادر و فرزند باشد، ولي هر محبتي كه ما را از خدا و صراط مستقيم منحرف نكند، پسنديده است.